Duurzaamheidsclaims: wat kunt u communiceren over duurzaamheid?

Duurzaamheid is een belangrijk thema en steeds meer consumenten zijn bewust bezig met de producten die ze kiezen. Het is ook goed om als bakkerijondernemer bezig te zijn met verduurzamen van uw bedrijf en producten. En logisch dat u aan uw klanten wilt vertellen wat u doet op het gebied van duurzaamheid, zoals gebruik van een gerecyclede verpakking, duurzame ingrediënten of werken aan een lagere milieu-impact van uw product. Dat mag met behulp van duurzaamheidsclaims, rekening houdend met een aantal regels.

Duurzaamheidsclaims

Duurzaamheidsclaims omvatten milieuclaims, sociale claims en levensduurclaims over een product, dienst of bedrijf(sproces). Het gebruik van duurzaamheidsclaims is vrijwillig. Als u ze wilt gebruiken, moeten de duurzaamheidsclaims duidelijk en transparant zijn. Het is niet de bedoeling dat u uw klanten misleidt door uw bedrijf en producten duurzamer te laten lijken dan ze zijn. Dat is zelfs strafbaar, de Autoriteit Consument & Markt (ACM) houdt hier toezicht op. ACM heeft ook een leidraad opgesteld met vuistregels en praktische voorbeelden. In dit artikel vindt u meer informatie en tips. 

5 vuistregels

De ACM leidraad bevat 5 vuistregels (en verdere uitleg) die bedrijven helpen om juiste duurzaamheidsclaims te formuleren:

  1. Gebruik juiste, duidelijke, specifieke en volledige duurzaamheidsclaims;
  2. Onderbouw uw duurzaamheidsclaims met feiten en houd ze actueel;
  3. Maak eerlijke vergelijkingen met andere producten of concurrenten;
  4. Beschrijf toekomstige duurzaamheidsambities concreet en meetbaar;
  5. Zorgt dat visuele claims (symbolen, kleuren of afbeeldingen) en keurmerken behulpzaam zijn voor consumenten en niet verwarrend.
Pauline Houtsma

Kennisspecialist Hygiëne en wetgeving

p.houtsma@nbc.nl
0317 47 12 12

Wees ervan bewust: alles wat je zegt moet je als onderneming ook kunnen bewijzen. Hoe concreter, hoe beter. Een aantal handvatten:

  • Maak gebruik van keurmerken die beheerd en gecontroleerd worden; dat is wel zo duidelijk voor de consument. Check de Keurmerkenwijzer van Milieu Centraal en de bijbehorende voorwaarden. Bedrijfskeurmerken worden daarom afgeraden.
  • Gebruik alleen termen als “biologisch” als uw product aan de wettelijke voorwaarden voor deze aanduiding voldoet.
  • Maak de claims specifiek, gebruik daarvoor concrete percentages, getallen of een bandbreedte. Bijvoorbeeld 60% gerecycled plastic of de bedrijfswagen rijdt 100% elektrisch.
  • Pas op met algemene of absolute termen, zoals milieuvriendelijk, groen, verantwoord, goed voor het milieu. Deze zijn in veel gevallen misleidend.
    Heroverweeg het gebruik van CO2-neutraal (of versies daarvan); de Reclame Code Commissie heeft hierover de uitspraak gedaan dat je als organisatie moet kunnen bewijzen dat voor het product ook daadwerkelijk blijvend CO2-neutraliteit is bereikt. CO2-compensatieclaims mogen wel, mits concreet.
  • Ambities/inspanningen vermelden mag, maar er zijn wel voorwaarden. Maak een concreet stappenplan met meetbare doelen en een haalbare tijdsplanning, en zorg dat het toegankelijk is voor consumenten. Geef voorbeelden van behaalde resultaten, zorg voor (tussentijds) bewijs en houd het actueel. Bovendien moet u al begonnen zijn of op korte termijn starten.
  • Verplaats u ook in de kritische klant of vraag om feedback. Hoe reageert een klant die minder achtergrondinformatie heeft over de duurzaamheidsaspecten van uw bedrijf of product dan uzelf? Wat zou deze klant denken bij het lezen van de duurzaamheidsclaims die u gebruikt? Welke suggestie wordt gewekt? Is het duidelijk?

 

Verdere uitleg van de vuistregels en meer tips kunt u lezen in de ACM leidraad. Gebruik ook de bvA Checklist duurzaamheidsreclame om verantwoord te communiceren over duurzaamheid.

Sinds 5 januari 2023 is de Corporatie Sustainability Reporting Directive (CSRD) in werking getreden. Dit is een Europese richtlijn voor Duurzaamheidsrapportage aan de hand van verschillende criteria. Lidstaten hebben tot september 2024 de tijd om deze in Nationale wetgeving te implementeren. Dit zal naar verwachting grote directe en indirecte effecten hebben op bedrijven. Ook als ze niet direct tot de doelgroep van deze wetgeving behoren maar wel produceren voor een onderneming die moet rapporteren. Verder hebben het Europees Parlement en de Raad een voorlopig akkoord bereikt over uitbreiding van een verbod op misleidende reclame. Doel daarvan is dat de EU-lijst van verboden handelspraktijken wordt geactualiseerd en uitgebreid met marketing die verband houdt met greenwashing. Algemene claims als milieuvriendelijk, natuurlijk, biologisch afbreekbaar, klimaatneutraal of eco zonder degelijk bewijs worden daarmee verboden. Ook heeft de Europese Commissie in maart 2023 een voorstel gedaan voor de “Green Claims Directive” over onderbouwing en communicatie van milieuclaims.

Sinds 1 februari 2023 is er ook de Nederlandse Code voor Duurzaamheidsreclame.
Verordening 1169/2011 bepaalt dat voedselinformatie niet misleidend mag zijn. En Verordening 178/2002 bepaalt dat de etikettering van, de reclame en de aanbiedingsvorm van levensmiddelen de consument niet mag misleiden. Daarin gaat het ook over de vorm, verpakking, het uiterlijk, gebruikte verpakkingsmateriaal, de presentatiewijze en omgeving waarin het product is uitgestald en de informatie over het product ongeacht de gebruikte kanalen.

  • Milieuclaims: claims die de indruk wekken dat een product of activiteit van een bedrijf een positieve of geen invloed heeft op het milieu of het milieu minder schade toebrengt dan concurrerende goederen of diensten. De betrokken producten krijgen hun milieuvriendelijke karakter onder meer door hun samenstelling, de manier waarop zij zijn geproduceerd, de wijze waarop zij kunnen worden verwijderd of het feit dat het gebruik ervan energie-efficiënter of minder vervuilend is.
  • Sociale claims: claims die de indruk wekken dat bij de fabricage van een product of de activiteit van een bedrijf wordt voldaan aan bepaalde ethische standaarden, bijvoorbeeld ten aanzien van algemene arbeidsomstandigheden, dierenwelzijn en/of maatschappelijk verantwoord ondernemen.
  • Levensduurclaims: claims die de indruk wekken dat een product voor een bepaalde periode kan worden gebruikt, goed te repareren is of niet snel kapot gaat.

 

Pauline Houtsma

Kennisspecialist Hygiëne en wetgeving

p.houtsma@nbc.nl
0317 47 12 12