NBC-onderzoek levert de nieuwste verkoopcijfers en -ontwikkelingen van brood, banket en gebak
Een aantrekkende economie, koopkracht en consumentenvertrouwen. Maar ook: stijgende broodprijzen, en nog steeds grote druk op broodvolumes en omzet, voornamelijk in het ambacht. In het jaarlijkse onderzoek van GfK in opdracht van NBC worden de definitieve volumes en omzetcijfers voor de broodmarkt, banket en gebak van 2023 duidelijk. Deze cijfers bieden inzicht in de status van onze sector en de trends door de jaren heen. Door deze cijfers in de context van de economische ontwikkelingen en maatschappelijke omstandigheden te plaatsen kunnen we als sector inspelen op de kansen en bedreigingen.
Stabilisatie broodverkoop in 2023
Er vindt na 2023 over het algemeen een stabilisatie plaats: zowel in economisch opzicht (die groeide in het afgelopen kwartaal 0,3%) als in verkoopcijfers. De totale broodvolumes bleven in 2023 stabiel, en door forse stijging van verkoopprijzen is de totale broodomzet gestegen. Vooral de out-of-home broodvolumes stegen in het afgelopen jaar, terwijl de inhome kanalen een dalende trend laten zien.
Na jarenlange daling hebben de campagnes Ode aan brood (2019-2020) en Brood, goed verhaal (2022-2023) een positief effect op het totale broodvolume. Ondanks jaren van economische onrust en Covid-19 (2020-2021) stabiliseert in 2023 het broodvolume. In 2023 heeft GfK het consumentenscanpanel herijkt. Alle data van 2019 t/m 2023 zijn hierbij geoptimaliseerd en daardoor is er een trendbreuk ontstaan tussen 2018 en 2019.
Verschuiving van ambacht naar supermarkten
Sinds 2018 was het ambacht aan het aantrekken, maar de economische situatie, internationale onrust en hoge prijsstijgingen maken dat het ambacht en de overige kanalen (zoals markt en warenhuizen) het sinds 2022 erg moeilijk hebben en dat supermarkten daarvan profiteren. Er is een verschuiving van volume inhome naar supermarkten, maar niet van alles, en daarmee staat het totaal volume inhome ook onder druk.
Prijsverschil supermarkten - ambacht daalt, koopkracht stijgt weer iets
De gemiddelde broodprijs is voor alle kanalen gestegen, maar steeg dit jaar harder bij supermarkten en het overige kanaal dan bij het ambacht. Het absolute prijsverschil tussen supermarkten en ambacht is in 2023 dus iets gedaald ten opzichte van 2022. We zien dat het consumentenvertrouwen en ook de koopkracht weer iets aantrekt aan het begin van 2024. Toch zijn deze gemeten cijfers nog altijd erg laag.
Banket & gebak
Nieuw in dit onderzoek zijn de banket- en gebakcijfers. Hierbij is het opvallend te zien dat tijdens de coronajaren de volumes omhoog gingen, maar dat ze in 2023 weer iets daalden. Toch is er in vergelijking met 2019 een licht stijgende lijn te zien in zowel omzet als volume. Ook hier zien we dat supermarkten nog wel iets groeien in omzet in tegenstelling tot het ambacht en overige kanaal.
Onvermijdelijke uitdagingen
Doordat de turbulente omstandigheden met extreme inflatie en energietekorten inmiddels wat zijn gestabiliseerd, komen structurele uitdagingen weer op de agenda. Denk aan de arbeidskrapte, verduurzaming en het veiligstellen van grondstoffen te midden van internationale ontwikkelingen en klimaatverandering.
Verwachtingen voor 2024
Het blijft ook in deze – nog altijd – economisch onrustige tijd lastig om voorspellingen te doen. Het compenseren van de verliezen tijdens corona is achter de rug. Als reactie op de prijsstijgingen kopen consumenten bewuster. De vraag blijft hoeveel de consument de komende tijd gaat bezuinigen op eten. De seinen zijn positief, de verwachting is dat de Nederlandse economie in 2024 stijgt, de koopkracht stijgt weer, de inflatie is lager dan vorig jaar maar het consumentengedrag blijft desondanks lastig te voorspellen. Met de wetenschap van nu is de verwachting dat de totale broodvolumes in een beperkte mate zullen stijgen in 2024. Supermarkten zullen blijven profiteren maar er zijn ook kansen voor het ambacht. Zo kunnen zij bijvoorbeeld meer inspelen op de jongere generaties, die vaker spontaan kant-en-klare producten kopen voor onderweg. Ook met voedingstrends zoals vega(n), gezonder en gemakkelijker kan het ambacht met haar aanbod innoveren.
Meer informatie? Neem contact op met Susanne Danes via communicatie@nbc.nl