Pesticiden in granen en brood; hoe zit dat?
Q&A voor de bakkerij
Waar gaat de actie van Foodwatch over?
Foodwatch heeft (opnieuw) een actie gestart tegen het gebruik van pesticiden in graanproducten, waarbij ze consumenten oproept om via een brief aan hun supermarkt te laten weten dat zij tegen het gifgebruik in brood, ontbijtgranen en koek zijn. Eerder heeft Foodwatch onderzoek gedaan naar pesticidenvrije landbouw, en sprak zij supermarkten er op aan dat zij onvoldoende doen om pesticidengebruik op graanvelden terug te dringen en hun assortiment graanproducten te verduurzamen. Volgens Foodwatch zet het massale gebruik van pesticiden de gezondheid van boeren, van consumenten en van levende organismen zoals bijen en vlinders in de natuur op het spel.
Klopt het dat er gif gebruikt wordt in de graansector?
Voor brood is graan nodig. Dat groeit op akkers en boeren gebruiken daar gewasbeschermingsmiddelen voor. Net als voor andere voedingsmiddelen, zoals fruit, groente en zaden. Gewasbeschermingsmiddelen worden – zoals de naam zegt – gebruikt om gewassen te beschermen tegen bijvoorbeeld schadelijke ziekteverwekkers, plagen en onkruid. Gewasbeschermingsmiddelen zorgen voor een goede voedselkwaliteit, ook na opslag en transport.
Zijn pesticiden nodig?
Het gebruik van gewasbeschermingsmiddelen zorgt voor een goede voedselkwaliteit en voedselzekerheid. Graan telen geheel zonder pesticiden is mogelijk maar zorgt voor andere problemen. Voedselveiligheidsproblemen bijvoorbeeld -zoals het ontstaan van schimmels en schimmelgifstoffen (mycotoxinen)- en beschikbaarheidsproblemen. Graan is wereldwijd gezien een van de belangrijkste voedingsgewassen die we allemaal (bijna) dagelijks eten, o.a. in de vorm van brood en andere bakkerijproducten.
Kun je brood wel veilig eten?
Zeker kun je brood veilig eten. Gelukkig maar want het is een belangrijk basisvoedselmiddel, gezond en voedzaam en we eten er veel van. Er gelden strenge regels voor het gebruik van gewasbeschermingsmiddelen in de granen die voor brood gebruikt worden. In de graanketen wordt er zorgvuldig gemonitord (door graanbatches te controleren) en de wetgeving nageleefd.
Bij de toelating en beoordeling van gewasbeschermingsmiddelen wordt kritisch gekeken wat het mogelijke effect is op de gezondheid. Ook zijn er regels voor wat er mag achterblijven in een product. In de regel veroorzaken kleine hoeveelheden van die achtergebleven stofjes in het geoogste gewas en de producten die ervan gemaakt worden, geen gezondheidsrisico. Volgens de huidige stand van kennis geldt dit ook als er meerdere soorten stofjes achterblijven in één product.
Foodwatch roept op voor meer biologisch. Waarom is er weinig biologisch brood te koop?
De biologische landbouw houdt meer rekening met het milieu dan de gewone graanteelt, onder andere doordat biologische boeren geen kunstmest en synthetische gewasbeschermingsmiddelen gebruiken. Biologische graanteelt is mogelijk, maar zorgt vaak wel voor een hogere prijs. Consumenten zijn er nog niet bekend mee, en biologisch kopen zit nog niet bij iedereen in het gewoontepatroon. Sommige bakkers en supermarkten verkopen biologisch brood.
Wat doet de bakkerijsector om te verduurzamen?
Er zijn tal van initiatieven die vorm geven aan een duurzame toekomst van brood. Door gebruik te maken van andere grondstoffen en verspilling tegen te gaan bijvoorbeeld. Door graan van Nederlandse bodem te gebruiken voor brood. En ondernemers die andere keuzes maken en anders samenwerken binnen de keten. Bekijk welke initiatieven er zoal zijn op duurzame innovatie op www.kopbovenhetgraanveld.nl.