Vraag uw leveranciers zich aan te sluiten bij FCM Online

FCM Online – een nieuwe applicatie van NBC/FOODBASE – is de database voor wettelijk verplichte informatie over voedselcontactmaterialen, zoals taartdozen, broodzakken, maar ook transportbanden, spatels en deegkuipjes. Alle verpakkingen, gebruiksvoorwerpen en machineonderdelen die in aanraking komen met levensmiddelen moeten voldoen aan strenge wettelijke eisen om de voedselveiligheid te waarborgen. Als u gebruik maakt van deze voedselcontactmaterialen in uw bakkerij, dan bent u verplicht om verklaringen van leveranciers te laten zien wanneer de Nederlandse Voedsel- en Warenautoriteit (NVWA) hiernaar vraagt. In die verklaringen staat voor welke levensmiddelen de materialen geschikt zijn en aan welke condities u ze mag blootstellen (temperatuur, tijd, zuur, vocht, vet et cetera).

FCM Online helpt u te beschikken over alle voor de wet verplichte verklaringen van uw leveranciers. Wanneer uw leveranciers de actuele en wettelijk verplichte informatie over voedselcontactmaterialen invoeren, kunt u deze met behulp van een computer of tablet altijd vinden en bekijken, en hoeft u niet meer achter gegevens aan. Met FCM Online is de benodigde informatie altijd actueel en overal bereikbaar. Een gratis applicatie die u veel tijd en energie  kan besparen! Op de website staan alle voordelen nog eens overzichtelijk gerangschikt en kunt u zich direct aanmelden.

Waarom FCM Online?

Tijdens verwerking, opslag, bereiding en presentatie komt voedsel in contact met materialen. Bijvoorbeeld  machines, gebruiksvoorwerpen, transportmiddelen en verpakkingen. Uit die voedselcontactmaterialen kunnen stoffen vrijkomen die vervolgens in het voedsel terechtkomen (migreren).

De wet bepaalt dat materialen en voorwerpen bij normaal gebruik geen bestanddelen mogen afgeven in hoeveelheden die:
- een gevaar voor de gezondheid van de mens kunnen opleveren;
- kunnen leiden tot een onaanvaardbare verandering in de samenstelling, smaak of geur van het levensmiddel.

Uw leverancier (of producent) van een voedselcontactmateriaal moet u daarom informeren over de bijbehorende gebruiksvoorwaarden en de eventuele risico’s. Dat gebeurt met behulp van de Voedselveiligheidsverklaring. Met FCM Online kan uw leverancier deze verklaringen heel gemakkelijk online met u uitwisselen.

Hoe werkt FCM Online?

Om de Voedselveiligheidsverklaringen uit te kunnen wisselen, is het nodig dat uw leverancier informatie over de gebruiksvoorwaarden en eventuele risico’s van geleverde artikelen in de database zet. Vervolgens koppelt uw leverancier de artikelen, waarop de informatie betrekking heeft, aan de betreffende verklaring. Per verklaring vindt u dan alle informatie die u nodig heeft, zoals productspecificaties, toepassingen, certificaten en informatie over relevante stoffen en onderzoeken. Aan een verklaring kunnen meerdere artikelen gekoppeld zijn, bijvoorbeeld verschillende maten verpakkingen van een bepaald soort kunststof.

U kunt de verklaringen en daaraan gekoppelde artikelen alleen inzien wanneer u daarvoor toestemming heeft van uw betreffende leverancier. FCM Online kan u optimaal ondersteunen, maar daarvoor is het nodig dat uw leverancier ook met FCM Online werkt. Vraag uw leveranciers daarom een abonnement te nemen op de database en de voor u relevante informatie daar in te zetten. Een tekst die u daarvoor kunt gebruiken (bijvoorbeeld om een mail te sturen) vindt u hier. Hoe meer leveranciers zich aansluiten, hoe succesvoller FCM Online voor de bakkerij wordt! Daarnaast houdt de applicatie u op de hoogte van (mogelijk) onveilige voedselcontactmaterialen en alle ontwikkelingen omtrent regelgeving.

Het belang van FCM Online – voorbeelden uit de praktijk

Vanuit de EU is er regelgeving om de veiligheid van contactmaterialen te waarborgen en om het vrije verkeer van goederen te vergemakkelijken. Naast de Europese verordeningen en richtlijnen is er in Nederland nationale wetgeving opgesteld. De NVWA is verantwoordelijk voor de controle op de naleving van deze wetgeving. De NVWA houdt ook toezicht op de import van verpakte levensmiddelen en gebruiksartikelen, op de productie van voedselcontactmaterialen en het gebruik ervan bij levensmiddelenbedrijven. Daarnaast verzamelt de NVWA informatie in de praktijk door monsters mee te nemen en te analyseren. Uit marktonderzoek van de NVWA is al eerder gebleken dat de naleving van regelgeving verbeterd moet worden, vooral bij de kleinere bedrijven.

Voorbeelden uit de praktijk
Ondanks alle regels en voorzorgsmaatregelen komt het voor dat verpakkingsmaterialen en gebruiksartikelen negatief in het nieuws komen, omdat ze onveilig zouden zijn. Hier een aantal voorbeelden uit de praktijk:  

- In 2015 ontstond er commotie over de aanwezigheid van minerale oliën in ons voedsel. Deze stoffen kunnen onder andere voorkomen in gerecycled papier en karton door aanwezigheid van (restanten van) drukinkten, chemicaliën uit het papierproductieproces en verontreinigingen als gevolg van fouten bij de inzameling van oud papier. Ook niet-gerecycled verpakkingsmateriaal kan besmet raken, bijvoorbeeld door de omgeving, ander verpakkingsmateriaal of bedrukte oppervlakken. Levensmiddelen kunnen tijdens het productieproces in contact komen met smeerolie. De minister van Volksgezondheid, Welzijn en Sport wees er in 2017 op, dat het aan de producenten van voedingsmiddelen is om na te gaan of hun producten vervuild zijn met minerale oliën, wat de bronnen ervan zijn en hoe het probleem kan worden opgelost.

- Melamine is een veel toegepaste kunststof voor keukengerei. In 2018 is door het Federaal Agentschap voor de Veiligheid van de Voedselketen (FAVV) in België verschillende malen een overschrijding van de wettelijke limieten voor de migratie van formaldehyde uit melamine vastgesteld (in dit geval ging het om kunststof borden). De borden waren geproduceerd in China.
Melamineharsen worden gemaakt door melamine met formaldehyde te laten reageren. Door onvolledige polymerisatie blijven restjes van deze monomeren achter en kunnen dan terechtkomen in het levensmiddel dat er mee in contact komt. Dit proces verloopt sneller bij hogere temperaturen. De specifieke migratielimiet voor formaldehyde is 0,01 mg/kg. In de praktijk werden migraties van 0,18 - 8 mg/kg gemeten. De Europese Commissie heeft in maart 2011 wetgeving hierover vastgesteld. Hierin worden ook officiële controles voorgeschreven op de invoer van keukengerei van melamine uit China of Hong Kong.

- In mei 2019 publiceerde het RIVM een rapport over per- en polyfluoralkyl verbindingen (PFAS-en) die aan papier en karton worden toegevoegd omdat ze vet afstoten en die in voedsel terecht kunnen komen. Het RIVM beveelt aan te onderzoeken of dit mogelijk schadelijk is voor de gezondheid.