Fabels over koolhydraten

Over koolhydraten doen veel fabels de ronde. En omdat brood en andere bakkerijproducten veel koolhydraten bevatten, zijn zij vaak het middelpunt van discussie. Ook uw klanten kunnen met vragen bij u komen. Het zou zonde zijn als klanten door deze fabels uw producten laten staan. Hieronder een overzicht van veelgehoorde fabels én de uitleg hoe het echt zit:

Fabel 1: Koolhydraten maken dik

Overgewicht ontstaat wanneer je meer calorieën binnenkrijgt dan dat je verbruikt. Of die calorieën komen uit koolhydraten, vetten of eiwitten die je eet, maakt niet uit. Voor een goede gezondheid adviseert de Gezondheidsraad dat 40-70% van de energie uit onze voeding uit koolhydraten moet komen. Vooral volkorenbrood en andere volkorenproducten zijn aan te bevelen. Die leveren de meeste voedingsstoffen. En dragen bij aan je gezondheid op lange termijn.

Fabel 2: Koolhydraten zijn suikers en dus ongezond

Nee, zo simpel ligt het niet. Grofweg kun je koolhydraten verdelen in ‘suikers’ en ‘zetmelen’. Denk bij suikers aan tafelsuiker in de koffie of producten zoals snoep, koek en gebak. Naast energie leveren deze suikers geen voedingsstoffen, zij dienen daarom met mate gebruikt te worden. Zetmelen zitten van nature veel in meel en bloem en dus ook in (volkoren)brood- en andere graanproducten. Zetmelen zijn een gezondere energiebron dan suikers omdat er meer voedingsstoffen in zitten zoals vezels, vitamines en mineralen. 

Fabel 3: Brood is een dikmaker die je beter kunt mijden

Nee, brood wordt, net als pasta en rijst juist gezien als goede energiebron. Die bovendien veel gezonde voedingsstoffen, zoals eiwitten, vitamines en mineralen, en vezels levert. Natuurlijk geldt voor alles, dat als je er te veel van eet, je er dik van kunt worden. Bij het volgen van de aanbevolen hoeveelheden brood van het Voedingscentrum en kiezen van de juiste hoeveelheid en het juiste soort beleg, dan word je van brood zeker niet dik! U kan uw klant wel aanraden om volkorenbrood te nemen in plaats van wit- of bruinbrood. Volkorenbrood bevat meer vezels, die zorgen voor een vol gevoel. 

Er wordt wel eens gezegd: Je kunt voldoende koolhydraten halen uit fruit, groenten, zaden en pitten. Fruit en groente zijn natuurlijk prima, maar om daar voldoende koolhydraten uit te halen, moet je er kilo’s van eten per dag.

Fabel 4: Een dieet met weinig koolhydraten is de enige manier om af te vallen

Een dieet met weinig koolhydraten kán een manier zijn om op korte termijn af te vallen, maar het is niet de enige manier. Op de lange termijn zorgen eenzijdige diëten vaak voor teleurstelling. Door het eten van weinig koolhydraten, met name uit volkorenproducten, loop je de kans om te weinig voedingstoffen binnen te krijgen. Uiteindelijk gaat het er om dat je minder calorieën binnenkrijgt, door kleinere hoeveelheden te eten. Ook beweging is belangrijk bij afvallen.

Fabel 5: Koolhydraten zorgen voor suikerpieken en veroorzaken diabetes (suikerziekte)

Alle koolhydraten uit onze voeding, dus ook die uit brood, worden omgezet tijdens de spijsvertering. De consumptie van verteerbare koolhydraten resulteert in een verhoging van de concentratie bloedglucose. Deze zogeheten postprandiale glycemische response, in de volksmond suikerpiek genoemd, is heel normaal. Onderzoek laat zien dat de consumptie van koolhydraten bij gezonde personen geen problemen geeft. Er is dus geen noodzaak om brood en andere koolhydraatrijke producten te mijden.

Sterker nog, koolhydraten op basis van hele granen, zoals volkorenbrood, zijn juist een zeer goede, onmisbare energiebron. Ze verkleinen de kans op het ontstaan van diabetes type 2 en andere welvaartsziekten.

Het veel en vaak eten van toegevoegde suikers met weinig vezels, zoals frisdrank, snoep of koek, geeft wél meer kans op overgewicht; en overgewicht gaat op zijn beurt gepaard met een hoger risico op diabetes type 2.

Fabel 6: Wat je na achten eet blijft plakken

Nee, dit maakt niet uit. Je lichaam gebruikt de hele dag energie, zelfs als je slaapt. Hier geldt ook dat iemand dik wordt als er langere tijd meer gegeten wordt dan verbruikt. Het is wel af te raden om vlak voor het slapengaan teveel of te zwaar te eten, omdat dit de nachtrust kan verstoren. 

Wat voedingswaarde betreft is het dus niet gezonder om brood met minder koolhydraten te eten. Maar wanneer biedt brood met minder koolhydraten dan wel een uitkomst? Lees hier meer over in het artikel Brood met minder koolhydraten.

Linda van Zonsbeek

Kennisspecialist Voeding en Gezondheid

l.van.zonsbeek@nbc.nl
0317 47 12 12
Linda van Zonsbeek

Kennisspecialist Voeding en Gezondheid

l.van.zonsbeek@nbc.nl
0317 47 12 12